Thông tin chung
RỒNG ĐẤT là Bò sát tên la tin là Physignathus cocincinus thuộc họ Nhông Agamidae bộ Có vảy Squamata
- Tên Việt Nam: RỒNG ĐẤT
- Tên Latin: Physignathus cocincinus
- Họ: Nhông Agamidae
- Bộ: Có vảy Squamata
- Lớp (nhóm): Bò sát
Hình ảnh
Đặc điểm
Rồng đất (kỳ tôm) có chiều dài cơ thể khoảng 240mm, cá thể cái thường có thân và đuôi dẹp bên rõ rệt. Vảy thân có cỡ đều nhau. Có một mào gáy và một mào lưng nối liền nhau và kéo dài từ gáy tới đuôi. Mào ở cá thể đực thường cao hơn cá thể cái. Ở mặt trong đùi có 4 đến 8 lỗ (lỗ trước huyệt hoặc lỗ đùi). Mặt trên thân có màu xanh hay xanh thẫm, mặt bụng màu trắng. Đuôi có những khúc xám nâu xen kẽ với những khúc vàng.
Đặc tính
Rồng đất thường sống ở trung du và miền núi trong các bụi cây leo bên bờ suối. Cuộc sống của chúng gắn bó với môi trường nước. Chúng di chuyển nhanh nhẹn trên mặt đất, đôi khi leo lên cây và thường bám vào các cành cây mọc ngang trên mặt nước, bơi giỏi, song chỉ trong những trường hợp cần thiết. Ăn côn trùng, nhiều chân và cả giun đất. Đẻ khoảng 5 – 16 trứng vào một hố cát giữa các tảng đá bên cạnh vực nước rồi lấp cát lên trong thời gian từ tháng 4 – 8 hàng năm. Mùa đông ẩn trong các hang hốc khô ráo, hoặc trong các bọng cây mục ẩm.
Phân bố
Trong nước: Hà Giang, Cao Bằng, Yên Bái, Bắc Cạn, Thái Nguyên, Lạng Sơn, Hoà Bình, Bắc Giang, Quảng Ninh, Vĩnh Phúc (Tam Đảo); Hà Tây (Ba Vì), Phú Thọ, Ninh Bình (Cúc Phương), Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên – Huế, Quảng Nam, Kontum, Gia Lai, Lâm Đồng, Tây Ninh, Bình Phước, Đồng Nai, Kiên Giang. Thế giới: Nam Trung Quốc (Quảng Đông, Quảng Tây, Vân Nam), Lào, Cămpuchia, Đông Thái Lan.
Giá trị
Là loài bò sát cỡ tương đối lớn có mào đẹp nên có giá trị thẩm mỹ, thường được nuôi trong các vườn động vật để giúp học sinh, sinh viên tìm hiểu về đời sống sinh thái của chúng.
Tình trạng
Có sự suy giảm quần thể ít nhất 20%. Trong quá khứ cũng như trong hiện tại, với sự suy giảm số lượng nơi cư trú và chất lượng nơi sinh cư do hoạt động khai thác môi trường tự nhiên, săn bắt và buôn bán trái phép.
Phân hạng
VU A1c,d
Biện pháp bảo vệ
Cần cấm săn bắt, buôn bán. Nuôi rồng đất trong các khu vực phân bố của chúng để bảo vệ nguồn gen.
Tài liệu tham khảo
Sách đỏ Việt Nam – phần động vật – trang 236.