Thông tin chung
KHỔ SÂM BẮC BỘ là Cây thuốc tên la tin là Croton tonkinensis thuộc họ Thầu dầu Euphorbiaceae bộ Thầu dầu Euphorbiales
- Tên Việt Nam: KHỔ SÂM BẮC BỘ
- Tên Latin: Croton tonkinensis
- Họ: Thầu dầu Euphorbiaceae
- Bộ: Thầu dầu Euphorbiales
- Lớp (nhóm): Cây thuốc
Hình ảnh
Phân bố
Mọc hầu khắp ở các tỉnh phía Bắc Việt Nam như Tuyên Quang, Vĩnh Phúc, Phú Tho, Hà Nội cho đến Nghệ An, Thanh Hóa
Đặc điểm
Cây nhỏ cao 1 – 1,5m, cành non mảnh; lá mọc so le, có khi tụ họp 3 – 4 lá như kiểu lá mọc vòng, hai mặt có lông óng ánh như lá nhót, phủ dày hơn ở mặt dưới; phiến lá hình ngọn giáo, dài 5 – 9 cm, rộng 1 – 3cm, chóp nhọn dài thành mũi nhọn, mép nguyên, 3 gân tỏa từ góc, cùng với hai tuyến dạng răng cưa. Hoa nhỏ trắng mọc thành ở nách lá hoặc đầu cành, đơn tính cùng gốc, quả có 3 mảnh vỏ. Hạt hình trứng màu nâu.
Đặc tính
Cây mọc hoang và được trồng ở khắp nơi trong các vườn gia đình hoặc là vườn thuốc, chủ yếu ở các tỉnh phía Bắc Việt Nam. Thường trồng bằng gieo hạt hay trồng cành bằng mùa xuân. Cây ưa sáng ưa đất tốt, tái sinh chồi tốt hơn tái sinh hạt. Mùa hoa quả tháng 5 – 8
Công dụng
Chữa ung nhọt, lở loét, viêm mũi, ỉa ra máu viêm loét dạ dày – tá tràng, lỵ, đau bụng tiêu hóa kém, ngày dùng 15 – 20g lá sao vàng, dạng thuốc sắc. Dùng ngoài lấy thuốc sắc đặc để rửa, chữa mũn nhọt lở ngứa. Thu hái lá khi cây đang có hoa, đem phơi khô hoặc sấy khô. Khi dùng sao vàng. Trong lá có các nhóm chất flavonoid, alcaloid và tanin. Hàm lượng alcaloid toàn phần là 0,31-0,33%.
Tài liệu tham khảo
Cây thuốc Việt Nam – Võ văn Chi – Trang 622.