Thông tin chung
RED – HOÀNG TINH ĐỐM là Cây thuốc tên la tin là Polygonatum punctatum thuộc họ Tóc tiên Convallariaceae bộ Măng tây Asparagales
- Tên Việt Nam: RED – HOÀNG TINH ĐỐM
- Tên Latin: Polygonatum punctatum
- Họ: Tóc tiên Convallariaceae
- Bộ: Măng tây Asparagales
- Lớp (nhóm): Cây thuốc
Hình ảnh
Phân bố
Trong nước: Lào Cai (Sapa: Bản Khoang, Tả Giàng Phình), Yên Bái (Mù Cang Chải: Tà Cố Y), Kontum và Lâm Đồng. Thế giới: Ấn Độ, Nêpan, Butan, Trung Quốc.
Đặc điểm
Cây thảo sống nhiều năm, phụ sinh trên thân cây gỗ hay trên đá; cao 30 – 70 cm; thân rễ mập, màu hơi xanh, tạo thành chuỗi phân nhánh, đường kính 1,5 – 2 cm. Thân khí sinh khi non có những đốm màu tím hồng; Khi già chỉ còn màu xanh. Lá mọc so le, gần như có đốt ở gốc; phiến lá thuôn, đầu nhọn, dày và cứng; 3,5 – 5,5 x 2 – 3 cm, mép nguyên. Hoa mọc ở kẽ lá, 2 cái trên một cuống chung ngắn, cuống hoa nhỏ, dài 0,4 – 0,5 cm; bao hoa hình ống màu vàng ngà hay trắng xanh; miệng tạo thành 6 răng hình tam giác tròn đầu (cánh hoa). Nhị 6, đính ở ống hoa và dài bằng 2/3 ống hoa; vòi nhuỵ thấp hơn nhị. Quả mọng hình cầu, đường kính 3,5 – 4 mm; khi chín màu đỏ cam; nhiều hạt nhỏ.
Đặc tính
Mùa hoa tháng 3 – 4, quả tháng 4 – 7(8). Tái sinh tự nhiên từ hạt. Quả chín thường là thức ăn của chim và sóc; theo phân của các loài động vật này hạt giống được phát tán sang các cây gỗ khác. Tuy nhiên, chỉ có những hạt rơi được vào các kẽ nứt của vỏ, hốc cây hay hốc đá mới có điều kiện để nảy mầm. Toàn bộ phần thân mang lá tàn lụi vào mùa đông, đến mùa xuân năm sau, từ thân rễ sẽ mọc lên các chồi thân mới. Cây ưa ẩm, chịu bóng, thường mọc bám trên thân cây gỗ hay trên đá trong rừng kín thường xanh ở núi cao, ở độ cao từ 1500 – 2200 m.
Công dụng
Nguồn gen hiếm của Việt Nam. Có lẽ là loài duy nhất trong họ Hành (Liliaceae) có kiểu sống phụ sinh. Thân rễ (củ) được chế biến thành “thục” làm thuốc bổ thận dương, chữa đau nhức xương khớp.