Thông tin chung
NẦN NGHỆ là Cây gỗ trung bình tên la tin là Dioscorea collettii thuộc họ Củ nâu Dioscoreaceae bộ Củ nâu Dioscoreales
- Tên Việt Nam: NẦN NGHỆ
- Tên Latin: Dioscorea collettii
- Họ: Củ nâu Dioscoreaceae
- Bộ: Củ nâu Dioscoreales
- Lớp (nhóm): Cây gỗ trung bình
Hình ảnh
Phân bố
Trong nước: Sơn La (Mộc Châu). Thế giới: Ấn Độ, Trung Quốc, Mianma.
Đặc điểm
Dây leo quấn, sống nhiều năm, dài 5 – 10 m. Thân rễ màu vàng, phân nhiều nhánh ngắn tạo thành một khối có đường kính đạt tới 20 cm. Lá đơn, mọc cách; phiến lá hình tim, cỡ 6 – 10 x 5 – 9 cm; có 7 gân, trong đó 3 gân gốc vươn tới chóp lá; ở gốc cuống lá có 2 gai nhỏ cong (lá kèm biến dạng). Cụm hoa đực là những xim dài 10 – 30 cm, mỗi xim có 3 – 4 hoa. Hoa đực không cuống; bao hoa gồm 6 mảnh dính nhau ở gốc, với 6 thuỳ hình tam giác ở đỉnh. Nhị hữu thụ 3 có chỉ nhị chia đôi thành hình nạng và mỗi nhánh mang 1 bao phấn; nhị lép 3, hình dùi. Cụm hoa cái hình chùm, dài 15 – 30 cm. Hoa cái có 2 lá bắc; bao hoa 6 thuỳ, không có nhị lép; núm nhụy 3 thuỳ. Quả nang quặt lại, có 3 cánh, 3 ô, mỗi ô chứa 2 hạt. Hạt có cánh tròn.
Đặc tính
Thân rễ nằm dưới đất, đến tháng 2 – 3 mới mọc thân khi sinh, tháng 5 – 6 ra hoa và kết quả, cây tàn lụi vào tháng 11 – 12. Mọc rải rác ven rừng, trong rừng Tre nứa, trảng cây bụi, ven suối, sườn núi.
Công dụng
Trong thân rễ chứa diosgenin, là nguyên liệu bán tổng hợp thuốc chữa đau khớp, đau lưng gối, viêm đường tiết niệu, bạch đới, giảm cholesteron, chữa rắn độc cắn.
Tài liệu tham khảo
Sách đỏ Việt Nam năm 2007 – phần thực vật – trang 398.